بررسی ارتباط همراهی رادیکولوپاتی گردنی در بیماران مبتلا به سندروم تونل کارپ، بر اساس علائم بالینی و یافته های emg-ncv در بیمارستان امیرالمومنین (ع) جوادیه در سال های 89-87

بیان مسأله: فشردگی عصب مدیان در مچ دست (سندروم تونل کارپ) شایعترین اختلال تأثیر گذار بر عصب مدیان و شایعترین سندروم گیرافتادگی اعصاب (entrapment neuropathy) و از علل شایع مراجعه ی بیماران جهت بررسی نوار عصب-عضله (edx) می باشد. در تشخیص افتراقی های این سندروم ؛ ضایعات ریشه های عصبی c6-c7 ، شبکه ی براکیال و درگیری های پروگزیمال عصب مدیان قرار می گیرد. به علّت شیوع این بیماری به کرّات در هنگام گرفتن نوار عصب-عضله علایم درگیری های اعصاب دیگر اندام فوقانی به ویژه رادیکولوپاتی گردنی دیده می شود. درگیری توأم سندروم تونل کارپ (cts) و رادیکولوپاتی گردنی را double crush syndrome می نامند که این نامگذاری براساس double crush hypothesis می باشد. این فرضیه به این مطلب اشاره می کند که از آن جا که ضایعات نسبی در پروگزیمال فیبر های عصبی روی جریانات آکسوپلاسمیک اثر می گذارد ، انتظار می رود که قطعات دیستال عصب ، مستعد به آسیب و تخریب شوند. بنابراین فشردگی پروگزیمال اعصاب در اثر بیماری دژنراتیو یا هرنی دیسک باعث افزایش آسیب پذیری فیبرهای عصبی دیستال در اثر فشارهای وارده در محل های گیرافتادگی عصب مانند تونل کارپ می شود. امّا درستی این فرضیه به اثبات نرسیده است و امروزه کمرنگ تر شده و در حال حذف شدن از مطالب علمی می باشد. تشخیص این بیماری با وجود یکسری علایم بالینی است که اهم آن درد و پارستزی در اندام فوقانی ، بویژه در 5/4 انگشت لترال دست می باشد که در شب ها و انجام دادن کارهایی مانند فلکسیون و اکستانسیون مچ دست ، گرفتن گوشی تلفن و رانندگی تشدید می گردد. برای تشخیص می توانیم از چندین تست کلینیکی مانند tinel’s sign ، phalen’s test ، carpal compression test و معاینه ی حسی اندام فوقانی استفاده کنیم البته جهت تأیید تشخیص از نوار عصب-عضله کمک گرفته می شود. رادیکولوپاتی گردنی بیماری ای است که با درگیری ریشه های اعصاب نخاعی گردنی مشخص می گردد و ممکن است در نتیجه ی جابه جایی دیسک های بین مهره ای ؛ صدمات طناب مخاعی ؛ بیماری های نخاعی و سایر شرایط ایجاد گردد. علایم آن شامل دردهای رادیکولار ، ضعف و از بین رفتن حس بسته به منطقه ی آسیب دیده میباشد. در خیلی موارد ممکن است که سندروم تونل کارپ با رادیکولوپاتی گردنی اشتباه شود هرچند در خیلی اوقات هم هر دو بیماری تواماً وجود دارند. در مطالعات انجام شده ، شیوع رادیکولوپاتی گردنی در جمعیت عادی 5/3 در 1000 گزارش شده است. اهداف: هدف کلی این مطالعه تعیین فراوانی همراهی رادیکولوپاتی گردنی در بیماران مبتلا به سندروم تونل کارپ می باشد. اهداف فرعی / ویژه ی این مطالعه عبارتند از: 1) تعیین فراوانی شیوع سندروم تونل کارپ در بیمارانی که به علّت درد و (یا) پارستزی اندام فوقانی به کلینیک نوار عصب-عضله ی بیمارستان امیرالمومنین تهران مراجعه می کنند. 2) تعیین فراوانی مثبت شدن آزمون emg-ncv در بیماران مبتلا به سندروم تونل کارپ بالینی که به کلینیک نوار عصب-عضله ی بیمارستان امیرالمومنین تهران مراجعه می کنند. 3) تعیین فراوانی درگیری سایر اعصاب اندام فوقانی در بیماران با تشخیص سندروم تونل کارپ که به کلینیک نوار عصب-عضله ی بیمارستان امیرالمومنین تهران مراجعه می کنند. 4) تعیین فراوانی شواهدی از شرح حال و معاینه بالینی که به یافتن درگیری سایر اعصاب اندام فوقانی در بیماران با تشخیص سندروم تونل کارپ که به کلینیک نوار عصب-عضله ی بیمارستان امیرالمومنین تهران مراجعه می کنند. اهداف کاربردی این مطالعه عبارتند از: 1) با استفاده از نتایج این تحقیق می توان مشخص کرد که آیا در بیماران مبتلا به سندروم تونل کارپ نیازی به تشخیص همزمانی رادیکولوپاتی گردنی وجود دارد یا نه. 2) با استفاده از نتایج این تحقیق می توان مشخص کرد که آیا در بیماران مبتلا به سندروم تونل کارپ نیازی به درمان همزمان رادیکولوپاتی گردنی وجود دارد یا نه. روش مطالعه:این مطالعه مشاهده ای – تحلیلی بوده ، به روش cross-sectional صورت گرفته است. یافته ها:براساس این پژوهش ،نوار عصب و عضله ی 5% بیماران نرمال بود ، در 65% بیماران درجات مختلفی از cts به همراه رادیکولوپاتی گردنی وجود داشت.میزان شیوع cts در زنان 25/5 برابر مردان است ، که از میزان ذکر شده در منابع خارجی (متون و مقالات) بالاتر است. بیشتر موارد بیماری از سن 40 سال به بالا دیده می شود و اوج شیوع آن نیز در فاصله ی سنی 55-50 سال است. میانگین شاخص توده ی بدنی 5/27 است و بیشترین تعداد در محدوده ی 30-19 می باشند. براساس تحلیل داده ها از لحاظ آماری بین افزایش سن وایجاد cts براساس نتایج نوار عصب-عضله رابطه ی مستقیم وجود دارد. بین افزایش سن وایجاد رادیکولوپاتی گردنی براساس نتایج mri رابطه ی مستقیم وجود دارد. بین جنسیت وایجاد cts براساس نتایج نوار عصب-عضله ارتباط معنی داری وجود دارد.بین جنسیت وایجاد رادیکولوپاتی گردنی براساس نتایج mri ارتباط معنی داری وجود دارد. بین دست غالب وایجاد cts براساس نتایج نوار عصب-عضله ارتباط معنی داری وجود ندارد.بین افزایش bmi وایجاد cts براساس نتایج نوار عصب-عضله ارتباط معنی داری وجود دارد. بین افزایش bmi وایجاد رادیکولوپاتی گردنی براساس نتایج mri ارتباط معنی داری وجود دارد. از لحاظ آماری بین نتایج نوار عصب-عضله ونتایج mri ارتباط معنی داری وجود دارد و در نتیجه بین ایجاد cts و رادیکولوپاتی گردنی رابطه ی معنی داری وجود دارد. نتیجه گیری:با توجه به این نتایج مشخص می شود که در بیماران مبتلا به سندروم تونل کارپ اقدامات تشخیصی به منظور بررسی رادیکولوپاتی گردنی لازم است؛ همچنین در صورت وجود همزمان رادیکولوپاتی گردنی لازم است که این بیماری همزمان با cts درمان شود تا نتیجه ی مطلوبی حاصل گردد.